48 / 64
JEDNĄ Z NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH USTEREK W MANUALNEJ SKRZYNI BIEGÓW JEST ZUŻYCIE SIĘ ŁOŻYSKA.
JAKIE SĄ TEGO PRZYCZYNY I JAK DOKONAĆ WŁAŚCIWEJ DIAGNOSTYKI?
S
krzynia manualna zbudowana
jest z wałków: sprzęgłowego,
głównego oraz – w zależno-
ści od konstrukcji – pośredniego. Koło
zębate, osadzone na wałku sprzęgło-
wym, przekazuje napęd na koło wał-
ka pośredniego. Na obu tych wałkach
znajdują się pary kół zębatych, które
odpowiadają poszczególnym bie-
gom. Elementy te połączone
są ze sobą za pomocą syn-
chronizatorów. Włączenie
danego biegu powoduje
rozłączenie pozostałych
kół. Ważnym elementem
w tej całej układance jest
również łożysko. W obu-
dowie skrzyni, w autach
przednionapędowych, znajduje
się także mechanizm różnicowy.
Smarowanie oraz chłodzenie w skrzyni
zapewnia olej przekładniowy.
– Jednym z najczęściej występujących
objawów uszkodzenia łożysk w skrzyni
biegów jest charakterystyczny dźwięk,
zazwyczaj przypominający głośny szum
lub „wycie” z okolicy skrzyni. Hałas te-
go typu słyszalny jest na każdym ob-
ciążonym w danym momencie biegu
i rośnie wraz ze wzrostem prędkości
obrotowej. Długotrwała jazda z uszko-
dzonym łożyskiem może doprowadzić
do zniszczenia kół zębatych oraz obu-
dowy skrzyni biegów, dlatego takich
objawów nie można lekceważyć – tłu-
maczy Tomasz Ochman, z firmy SKF.
Olej jest ważny
Przyczyn nadmiernego zużycia łożysk
może być wiele. Zazwyczaj usterka wy-
PRZYCZYN
NADMIERNEGO
ZUŻYCIA ŁOŻYSK
MOŻE BYĆ WIELE
fot. dostawcy
ście skrzynie biegów, w których łożyska
zużywają się przedwcześnie ze wzglę-
du na błędy konstrukcyjne np. skrzy-
nia F32, montowana w samochodach
marek Fiat i Opel.
Nie w każdej skrzyni manualnej wymia-
na oleju przekładniowego jest możliwa,
więc informacje na temat możliwości
spuszczenia oraz ewentualnego uzu-
pełnienia oleju można znaleźć w in-
strukcji pojazdu. Warto przy
tym wspomnieć, że powi-
nien być to olej rekomen-
dowany przez producen-
ta samochodu. Najtańsze
zamienniki rzadko kiedy
są w stanie sprostać pracy
skrzyni biegów, nie zapew-
niając odpowiedniego smaro-
wania, co naturalnie prowadzi do
przedwczesnego zużycia elementów.
Zużyte koło zębate
Jeśli przekładnia pracuje zbyt głośno,
wydając wspomniane dźwięki, ale tyl-
ko na jednym konkretnym biegu, naj-
prawdopodobniej będzie to zużyte koło
zębate lub łożysko, sąsiadujące z tym
właśnie kołem. Jeśli przełączaniu bie-
gów towarzyszą zgrzyty lub występują
trudności z ich wybieraniem, może być
to oznaka uszkodzonych synchroniza-
torów. Kluczowe jest wczesne wykrycie
usterki i wymiana wadliwego elemen-
tu, gdyż skrzynia biegów jest siecią
naczyń połączonych. Nadmierne zu-
życie jednej części, może pociągnąć
za sobą kolejne. Końcowa weryfikacja
stanu łożyska odbywa się po rozebra-
niu przekładni.
Przyczyny i diagnostyka
USTEREK ŁOŻYSKA W SKRZYNI BIEGÓW
nika z regularnej i długotrwałej jazdy
z maksymalnym obciążeniem oraz bra-
ku kontroli poziomu oleju przekładnio-
wego. Wśród wielu kierowców nadal
funkcjonuje przekonanie, że olej wla-
ny do skrzyni biegów, zarówno manu-
alnej, jak też automatycznej, nie musi
podlegać okresowej kontroli, a czasem
nawet wymianie i jego ilość nie zmieni
się wraz z eksploatacją. W większości
przypadków jest to nieprawda, a takie
zaniedbanie może doprowadzić do kosz-
townych awarii. Wyjątkiem są oczywi-
48
NASI
DOSTAWCY